Keratozy skóry głowy.
Prawidłowe funkcjonowanie skóry głowy i naskórka jest niezwykle ważnym aspektem w zachowaniu pięknego wyglądu i porostu naszych włosów. Keratozy są to choroby o przebiegu złuszczającym, jest to najczęściej łupież, łuszczyca i łojotokowe zapalenie skóry głowy. Wszystkie patologie skóry głowy mogą mieć podłoże zapalne, swędzące i szybko się rozszerzać. Niepokojące zmiany skórne na głowie powinny być szybko zgłoszone do trychologa lub dermatologa.
Łuszczyca skóry głowy
Do chorób przewlekłych i powracających należy łuszczyca skóry głowy. Jest to choroba o przebiegu zapalno-proliferacyjnym na który choruje ok. 2% populacji dorosłych i 1% dzieci. Najczęściej pojawia się w okolicy 22 roku życia. Natomiast w wieku dziecięcym ok. 8 roku życia. Czasem po menopauzie ok. 55 roku życia. Aczkolwiek nie ma konkretnych parametrów wiekowych – łuszczyca skóry głowy może wystąpić w każdej dekadzie życia, a im wcześniej tym jej przebieg będzie cięższy. Etiopatogeneza łuszczycy skóry głowy ma podłoże polimorficzne. Jednym z kierunków jest genetyczne dziedziczenie poligenowe. Do kolejnych należy zaliczyć czynniki immunologiczne i środowiskowe. Tak więc do etiologii (czynników wywołujących) można zaliczyć ukąszenia owadów, urazy fizyczne, używki, stres, leki, ale też infekcje bakteryjne i wirusowe oraz wahania hormonalne.
Patogeneza łuszczycy skóry głowy polega na skróceniu cyklu komórkowego z 28 dni do 4-8 dni oraz predyspozycji autoimmunologicznej do stanów zapalnych z udziałem komórek T. Do pierwszych objawów łuszczycy skóry głowy należą zmiany zapalne pokryte łuską o kolorze żółto-srebrzystym. Najczęściej pierwsze objawy pojawiają się w okolicy uszu, nad uszami z tyłu głowy lub w linii zgięcia. Zmiany łuszczycowe mogą mieć charakter „wędrujący” lub sukcesywnie zajmować całą powierzchnię skalpu. Dość często zmiany łuszczycowe mogą umiejscawiać się w linii brzegowej włosów nad czołem. Pomimo, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną jej obecność dość mocno utrudnia życie chorym ludziom. Do jej leczenia na skórę głowy należy podejść bardzo indywidualnie. Obecnie na rynku dostępnych jest sporo metod i produktów, które skutecznie niwelują objawy i zapobiegają nawrotom. Najlepsze efekty dają terapie skojarzone. Czyli terapia złuszczająca lub naświetlania w gabinecie trychologicznym i medykamenty stosowane w domu, przepisane przez dermatologa.
Łojotokowe zapalenie skóry głowy
Kolejną trudną w leczeniu keratozą jest łojotokowe zapalenie skóry głowy. Jest to schorzenie z widocznym odgraniczonym rumieniem charakteryzującym się tendencją do złuszczania się. Stan zapalny występuje w miejscach, gdzie są duże skupiska gruczołów łojowych. Na łojotokowe zapalenie skóry choruje od 2% do 5% populacji między 20 a 50-tym rokiem życia. Etiopatogeneza tego schorzenia jest powiązana z dziedziczeniem genetycznym, ale też z nieprawidłową pracą gruczo-łów łojowych. Ponadto patogenezę łojotokowego zapalenia skóry mogą wzmagać grzyby z gatunku Malasesia furfur, zaburzenia hormonalne oraz niedobory żywieniowe w diecie.
Do czynników nasilających zmiany łojotokowego zapalenia skóry lub powodujących częste nawroty tej choroby można też zaliczyć stres, zaburzenia emocjonalne oraz osłabioną odpowiedź immunologiczną. Zmiany skórne tego schorzenia mogą być silnie swędzące, co w konsekwencji będzie prowadziło do powstania przeczosów, nadżerek, zakażeń grzybiczych, a nawet utraty włosów. Zmiany w tym schorzeniu powinny być jak najszybciej zgłoszone do trychologa lub dermatologa, aby zapobiegać szybkiemu „rozprzestrzenianiu się” po całym skalpie lub dyslakacji na twarz (brwi, powieki, fałdy nosowo-wargowe). Do pierwszych objawów na skórze głowy należy zaliczyć drobne plamy o wielkości od 5 do 20 mm z wyraźnie zaczerwienionym brzegiem. Na szczycie zmiany zapalnej umiejscowione są żółte łuski.
Terapia: Pierwszym etapem leczenia powinno być użycie szamponu redukującego kolonię grzybiczą, a kolejnym wykonanie serii zabiegów trychologicznych o działaniu keratolitycznym i przeciwświądowym. Po ustąpieniu objawów lub okresie remisji, aby zapobiegać nawrotom choroby, powinna być stosowana terapia podtrzymująca, np. szampony lub toniki zawierające pirocto olamine lub dziekcie. W przypadku bardzo nasilonych objawów lub przewlekłych lub ostrych nawrotów łojotokowego zapalenia skóry głowy należy skontaktować się z dermatologiem i wdrożyć leczenie retinoidami lub glikokortykosteroidami, ściśle stosując się do wskazań lekarza.
Łupież
Do najbardziej popularnych keratoz należy łupież. Jest to zmiana, która objawia się złuszczaniem najczęściej drobnych płatków. Wielkopłatkowe połączenie keratynocytów wynika z zaburzonego poziomu bariery lipidowej naskórka i zaburzonej proliferacji komórek naskórkowych. Do etiopatogenezy łupieżu należy zaliczyć czynniki endogenne (zaburzenia hormonalne, emocjonalne, żywieniowe) i egzogenne (wzrost kolonii grzybiczej malassezia ssp. , nieprawidłowe środki myjące i stylizujące, częste czesanie oraz systematyczne noszenie nakrycia głowy).
Obraz łupieżu zwykłego jest dość popularnym zjawiskiem. Szaro-białe płatki, które obsypują się podczas przekładania pasm włosów zazwyczaj umiejscowione są na szczycie głowy lub na skroniach. Na rynku obecnie jest wiele bardzo dobrych preparatów przeciwłupieżowych. Terapia ta powinna być jednak stosowana przez dłuższy okres czasu, pomimo że efekty mogą być już widoczne po kilku zastosowaniach. Do redukcji zmian można zastosować środki (szampony, toniki, balsamy, maski) o działaniu keratolitycznym aby usunąć zalegające łuski naskórkowe, a następnie preparaty cytostatyczne aby rozluźnić połączenia między komórkami naskórka i spowolnić ich procesy proliferacyjne.
Po porady jakie kosmetyki pielęgnujące najlepiej zastosować, w jakiej częstotliwości i dawce, należy wybrać się do trychologa. Czasami jednak na takiej wizycie można się dowiedzieć, że obecność stanu zapalnego i kolonia grzyba drożdżopodobnego jest zbyt duża i należy zgłosić się do dermatologa po doustne leki, które zahamują syntezę ergosterolu w błonie komórkowej grzyba, czego efektem będzie zredukowanie jego obecności.
Artykuł opublikowany w magazynie LNE, wydanie maj-czerwiec 2016.
KONIECZNIE OBSERWUJ NAS NA INSTAGRAMIE, ABY NIE PRZEGAPIĆ NAJNOWSZYCH PORAD: