Atopowe Zapalenie Skóry – dowiedz się więcej!

Przesuszona, pękająca skóra, uporczywy świąd oraz bolesne zmiany skórne – z tym na co dzień zmagają się osoby chore na AZS, czyli Atopowe Zapalenie Skóry. Czym jest AZS, jakie są jego objawy i jak przebiega jego leczenie? Wyjaśniamy!

Czym jest AZS?

Atopowe Zapalenie Skóry (AZS) najczęściej określane jest mianem przewlekłej choroby zapalnej skóry. Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych przejawia się ono w podobny sposób. Najbardziej charakterystycznym objawem choroby jest uporczywy świąd, który w znacznym stopniu wpływa na pogorszenie jakości życia osób na nią cierpiących. Typowym zjawiskiem dla atopowego zapalenia skóry jest naprzemienne wygaszanie i nasilanie się objawów tego schorzenia.

Obecnie uważa się, że rozwój atopowego zapalenia skóry ma związek z kombinacją kilku czynników: genetycznych, środowiskowych oraz immunologicznych. Nie można jednak wskazać jednej, konkretnej przyczyny, która byłaby odpowiedzialna za rozwój tej choroby, przez co jej leczenie jest niezwykle skomplikowane.

Atopowe Zapalenie Skóry – przyczyny

Choć AZS jest chorobą, która dotyka wielu ludzi, jej przyczyny nie są do końca znane. Z całą pewnością można stwierdzić, że atopowe zapalenie skóry jest związane z zaburzeniami funkcjonowania skóry, których istotą jest utrata funkcji ochronnej naskórka. Jego struktura zostaje zmieniona, w następstwie czego dochodzi do rozluźnienia połączeń pomiędzy jego komórkami i utraty zewnętrznej warstwy lipidów, czyli tak zwanego „płaszcza lipidowego skóry”. Zmiany te sprawiają, że naskórek nie pełni już funkcji bariery. Skutkuje to również łatwiejszym odparowywanie wody z powierzchni ciała, przez co skóra szybko staje się przesuszona. Z kolei czynniki zewnętrzne, takie jak zanieczyszczenia, infekcje, czy substancje obce z o wiele większą łatwością wnikają w powierzchnię ciała, przez co nasza skóra staje się podrażniona i nadwrażliwa. Prowadzi to również do pojawienia się charakterystycznego świądu.

Kolejną przyczyną, której przypisuje się szczególną rolę w wywoływaniu AZS-u jest czynnik genetyczny. Mowa tu dokładniej o genach kodujących filagrynę, czyli białko budujące barierę naskórkową. Uważa się, że genetyczne zaburzenie budowy filagryny stanowi przyczynę części przypadków zachorowania na AZS. Choroba, która rozwija się na tym gruncie ma co do zasady znacznie cięższy przebieg, a co gorsza, słabiej odpowiada na leczenie.

Atopowe zapalenie skóry jest również ściśle związane z przestawieniem układu odpornościowego w stronę reakcji alergicznych oraz produkcji dużych ilości czynników zapalnych. Ciężko jest jednak znaleźć odpowiedź na pytanie dotyczące strony, w którą zachodzi w tym przypadku ciąg przyczynowo – skutkowy. Istnieje możliwość, że to właśnie uszkodzony naskórek stanowi miejsce wnikania obcych substancji i alergenów, które następnie przyczyniają się do rozregulowania układu immunologicznego, jednak nie ma co do tego pewności.

Nie można też zapominać o roli czynników psychologicznych, które mają zdecydowany wpływ na zaostrzenie procesu chorobowego. Nasilenie objawów AZS często występuje w momentach doświadczania przez pacjentów silnych emocji bądź sytuacji stresowych.

AZS – objawy

Wbrew ogólnej opinii, AZS nie jest chorobą wyłącznie wieku dziecięcego. Wyprysk atopowy, który może pojawić się we wczesnym dzieciństwie, równie dobrze może utrzymywać się przez całe życie. Istnieją przypadki, w których pierwsze objawy choroby pojawiają się dopiero w wieku dorosłym. Szacuje się, że w krajach wysoko rozwiniętych choroba ta dotyka 15-30% dzieci i 2-10% dorosłych – w tym przypadku AZS występuje częściej u kobiet od 30 roku życia i mężczyzn po 65 roku życia.

Głównym objawem atopowego zapalenia skóry jest silny świąd. Dodatkowo typowymi symptomami są: suchość, pękanie, zaczerwienienie, łuszczenie się skóry oraz pogrubienie naskórka. Jeżeli pacjent zmaga się z zaostrzoną fazą, wówczas oprócz zaczerwienienia i suchości, zaczynają pojawiać pęcherzyki z tendencją do powiększania się i pękania. Sącząca się z nich wydzielina z kolei tworzy strupki. Co do zasady zmiany najczęściej występują na zgięciach łokciowych i kolanowych, na twarzy i szyi, mogą jednak obejmować również całe ciało.

Warto pamiętać, że atopowe zapalenie skóry to choroba całego organizmu. Dlatego do AZS powinno się podchodzić holistycznie i rozpoznawać zarówno zmiany skórne, jak i schorzenia poza skórne, które mogą towarzyszyć chorobie. Ma ona negatywny wpływ na jakość życia chorego, w szczególności na podejmowane przez niego decyzje społeczne i zawodowe. Spektrum obciążeń wynikających z zachorowania na AZS obejmuje m.in.:

• zmiany i zakażenia skórne, swędzenie oraz ból;
• zaburzenia snu spowodowane świądem (uporczywym swędzeniem). Aż 79 % pacjentów z AZS cierpi na bezsenność, a 84% ma trudności z zasypianiem;
• objawy lęku i depresji, ogólne odizolowanie;
• obniżona wydajność w pracy.

Zmagasz się z AZS? Możemy Ci pomóc!

Leczenie atopowego zapalenia skóry jest procesem długotrwałym i złożonym. Do dyspozycji pozostają zarówno metody farmakologiczne, jak i niefarmakologiczne. Chociaż terapia jest dopasowywana do konkretnych objawów i nasilenia choroby, należy pamiętać, że atopii nie da się całkowicie wyleczyć, można jednak minimalizować jej objawy.

Choroba ta jest ogromnie uciążliwa ze względu na bardzo silny świąd skóry. Ciągłe i nieprzerwane drapanie swędzącej skóry uszkadza ją jeszcze bardziej i zwiększa ryzyko infekcji. Chorzy z AZS mają skłonność do nawrotowych zakażeń bakteryjnych skóry. Dodatkowo u 72% osób z AZS o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego występują inne atopowe choroby współistniejące, których podłożem jest ten sam proces zapalny. Są to np.: astma oskrzelowa, polipy nosowe, alergiczny nieżyt nosa, alergiczny nieżyt spojówek, alergia pokarmowa oraz przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych.

Chorzy na AZS muszą też z dużą uwagą dobierać kosmetyki pielęgnacyjne. Niestety, szampony dobierane ze względu na walory zapachowe, czy wizualne mogą wyrządzić więcej szkody niż pożytku. W pielęgnacji skóry atopowej należy unikać kosmetyków zawierających substancje drażniące, zapachowe oraz konserwanty.

Podstawę pielęgnacji powinny stanowić specjalne środki – emolienty. Są to preparaty na bazie tłuszczów, których zadaniem jest odbudowa płaszcza lipidowego skóry i „naprawa” bariery naskórkowej. Regularne stosowanie emolientów zatrzymuje wodę w głębszych warstwach skóry i zapobiega jej wysychaniu. U pacjentów z AZS pielęgnacja skóry musi być codziennym rytuałem. Zaniedbanie go może znacząco przyspieszyć nawrót choroby.

Oprócz pielęgnacji kosmetykami warto zwrócić uwagę na bardzo prozaiczne czynności, takie jak chociażby zwykła kąpiel! Osobom cierpiącym na AZS zaleca się krótkie kąpiele (5-10 min). Ze względu na fakt, że ich skóra ma większą tendencję do wysuszania, a długie przebywanie w wannie mogłoby nasilić zmiany chorobowe. Woda powinna być letnia i nie przekraczać 30 stopni Celsjusza. Jednym z najczęściej popełnianych błędów jest decyzja o zbyt rzadkim myciu skóry. Brak higieny zwiększa ryzyko rozwoju flory chorobotwórczej m.in. gronkowca złocistego, co może zaostrzać zmiany chorobowe. Stosując się więc do kilku prostych zasad możemy sprawić, że funkcjonowanie z AZS mimo że trudne, stanie się łatwiejsze na co dzień.

Bardzo istotną metodą walki z AZS jest fototerapia. Jest to uznana metoda terapeutyczna, wykorzystywana m. in. w dermatologii. Polega ona na naświetlaniu powierzchni skóry objętych procesem chorobowym specjalnie dobraną wiązką światła. Fototerapia wpływa na złagodzenie świądu oraz reakcji zapalnych. Cechuje się wysoką skutecznością oraz bezpieczeństwem stosowania. Niezwykle efektywną metodą leczenia jest metoda oparta na systemie excimerowym Exciplex. Emituje on falę światła o długości 308 nm i zapewnia skuteczne uzupełnienie terapii takich schorzeń skóry jak właśnie atopowe zapalenie skóry! System excimerowy Exciplex jest zdobywcą licznych nagród oraz zyskał uznanie dermatologów w 32 krajach na świecie.

Jest on więc wysoce specjalistyczną i wielozadaniową technologią, adresowaną precyzyjnemu naświetlaniu objętych chorobowymi zmianami obszarów, bez szkodliwego wpływu na zdrowe tkanki. Czas leczenia laserem excimerowym oraz częstotliwość naświetlań, ustalane są indywidualnie podczas konsultacji ze specjalistą.

Zapraszamy na konsultację do Instytutu Trychologii w celu omówienia terapii laserem excimerowym. Nie czekaj – pozwól nam pomóc!